انتشار کتاب تاریخ جعفری با نگاهی به منازعات بابیان و بهاییان و کوشش های پیشامشروطه بابیان مشروطه خواه
کتاب تاریخ جعفری نوشتهی شیخ محمّدمهدی شریف کاشانی (از مشروطهخواهان برجسته) است. وی این کتاب را در شرح احوال پدر خود، ملا محمّدجعفر نراقی، نگاشته و از همین روی، تاریخ جعفریاش نام نهاده و سپس، به شرح احوال خود و مسافرتش به قبرس برای دیدار با میرزا یحیی صبح ازل پرداخته است. ملا محمّدجعفر نراقی از شیخیانی بود که بابی شد و در زمان اقامت مخفی صبح ازل در بغداد، در میان هفت رهبر اصلی بابیان (شهداء بیان) جای گرفت. میرزا حسینعلی بهاء الله که آن زمان در تلاش پنهان برای بسط دعوی منیظهرهاللهی خود بود، از کسانی چون نراقی بهشدت میترسید و نمیخواست ایشان از کوششهایش آگاه شوند، بنابراین، همواره نزد ایشان به کرنش و ستایش ظاهری از صبح ازل میپرداخت. پس از آشکار شدن دعوی بهاء الله، ملا محمّدجعفر نراقی از سوی صبح ازل در مقام یکی از دو رهبر اصلی بابیان معرفی شد و دستور یافت تا با دعوت او مقابله کند. او این کار را با تمام توان انجام داد و از جمله، کتابی با عنوان تذکرة الغافلین در رد بهاء الله نگاشت. در کتاب تاریخ جعفری، دادههای تاریخی جدیدی از بابیان و بهائیان، نهانزیستی بابیان و سابقهی دینی برخی مشروطهخواهان بابی را میتوان یافت. نویسندهی این کتاب، بعدها، با نگارش کتاب واقعات اتفاقیه در روزگار، در میان راویان مهم جنبش مشروطیت (البته با روایتی یکجانبه) جای گرفت.