چکیده :
نویسندگان و مبلغان بهائی، ادعا می کنند در بهائیت توجه ویژه ای به تعلیم و تربیت شده و بهائیان پیشاهنگ و اولین ارائه کننده آموزش علوم جدید و پیشگام در تأسیس مدارس نوین در ایران هستند.
با این حال، مطالعۀ تاریخ تأسیس مدارس نوین در ایران، نشان می دهد پیشینۀ آشنایی ایرانیان با مدارس نوین به سبک اروپایی و آموزش علوم جدید و تاریخچه تأسیس مدارس نوین در ایران، حدود هشتاد سال قبل از تأسیس اولین مدرسه سبک نوین بهائی در ایران است و این ادعای بهائیان نادرست است.
بهائیت پیشگام مدارس نوین نیست!:
در این مطالعه مشخص می گردد که آشنایی بهائیان با علوم جدید و مدارس نوین ربطی به تعالیم و نوشته های باب و بهاء و عبدالبهاء نداشته؛ بلکه عبدالبهاء با مطالعۀ نشریات و ملاحظۀ مدارس سبک اروپایی در کشور عثمانی، با این مدارس آشنا شده است؛ لذا بحث پیشگامی بهائیان در تأسیس مدارس نوین جایگاهی ندارد.
انگیزه های بهائیت از توسعه مدارس نوین در ایران :
انگیزه اصلی گردانندگان بهائیت برای تأسیس مدرسه( با رویکرد غلبه فرهنگ بهائیت )، اقدام برای تبلیغ دانش آموزان مسلمان و تأثیرگذاری بر والدین آنها بوده است. بنابراین می توان دریافت که بهائیت به عنوان تشکیلات سیاسی به دلائل مختلفی تأسیس و توسعه مدارس را در دستور کار خود قرار داد. از جمله:
1–تبلیغ آئین
2 – همسوسازی فکری جامعه ایرانی
3 – آموزش نسلی جامعه بهائی
4 – حراست از تفکرات مذهبی و سیاسی فرقه
5 – ایجاد و یا تقویت اتحاد و همبستگی بین بهائیان
6 – جذب غیر بهائیان از مدرس و معلم تا دانش آموز
7 – تبلیغ سیاسی یا برجسته انگاری نقش بهائیان در فرآیند اصلاحات به خصوص در آموزش و پرورش نوین ایران
8 – مقابله با نگرش انتقادی جامعه ایرانی نسبت به فرقه بهائی ( 1)
حمایت محفل بهائیان آمریکا از مدارس نوین:
علاوه بر این دلایل، تعاملات با حکومت ها و برخورداری از حمایت های خارجی در این مسأله مؤثر بوده است.(1) . چون بهائیان ایرانی آشنایی چندانی با علوم جدید نداشتند، برای راه اندازی و تقویت مدرسه خود، از محفل ملی بهائیان آمریکا کمک خواسته و آنها چند خانم مبلغ مهاجر را به ایران اعزام کردند.
مقالات مندرج در سالنامه بهائی ورلد، بهائی کرونیکل و مجله نجم باختر نشان می دهد که زنان مبلغ بهائی آمریکایی با اهداف تبلیغی و در چارچوب برنامه مهاجرت تبلیغی محفل ملی بهائیان آمریکا، به ایران اعزام شدند.
نوآوری؛ ادعای پوچ بهائیت در مدارس نوین :
سبک آموزش نوین مورد ادعای بهائیان، نه ابتکار و الهامی برآمده از تعالیم بهائی، بلکه اقتباس عباس افندی و دیگر بهائیان از تحول و پیشرفت آموزشی در کشورهای غربی و عثمانی بود؛ همان طور که دیگر ایرانیان هم ، پیش از آنان با این نوآوری ها آشنا شده و از آن استفاده کرده بودند.
نتیجه گیری :
بنابراین با تأکید وزارت معارف در دوره رضاشاه مبنی بر لزوم تبعیت کلیه مدارس میسیونری و خصوصی ومنجمله بهائی از ضوابط دولت ایران و ممنوعیت آن ها از تبلیغ، جامعه بهائی (به رهبری شوقی افندی) از حذف احکام بهائی امتناع کرد و به تعطیلی مدارس بهائی تن داد. تعطیلی این مدارس (2-3 درصد) نسبت به کل دانش آموزان ایران کمترین تأثیری در روند آموزشی کشور داشت (2)
برای مطالعه بیشتر می توانید مقاله را از لینک زیر مطالعه بفرمایید.
منابع:
!- مهدی محمودی چراتی، دلائل و زمینه های سیاسی- فرقه ای تأسیس و توسعه مدارس بهائی با تأکید بر تاریخ معاصر ایران، فصلنامه علمی پژوهش های انقلاب اسلامی دوره 11، شماره پیاپی (42)، پائیز 1401، صص 7-31
2 – محمد گوگانی، حمید فرناق؛ مدارس نوین و نظام آموزشی جدید در ایران معاصرو نقد ادعای بهائیان در این زمینه، فصلنامه بهائی شناسی شماره 24 زمستان 1401 صص 52-103