مصاحبه : شیخیه از نگاه آثارشان- گفتوگو با جناب آقای منتصب مجابی
مؤلف كتاب تحقيقي ” شيخيه، باورها و ريشه ها “
خلاصه :
در سال ۱۴۰۱ بهائیپژوهی این افتخار را داشت که با پژوهشگری که سالهای زیادی در موضوع شیخیه
کار کرده و مناظرات فراوانی را با شیخیان انجام داده بودند، آشنا شود. جناب آقای مجابی نتیجۀ تحقیقات
چندینسالۀ خود را که در کتاب ارزشمند و سترگی جمعآوری کرده بودند، در اختیار بهائیپژوهی قرار
دادند تا پس از بررسی آن، در صورت امکان منتشر شود و جامعۀ علمی و محققان این موضوع و
خوانندگان عزیز از آن اثر علمی بهرهمند شوند. کارشناسان ما نیز پس از بررسی کتاب و چندین جلسه
گفتوگو دربارۀ آن، مقدمات نشر آن را فراهم آوردند و در بهار ۱۴۰۲ آن را منتشر کردند. ازآنجاکه به
نظر رسید خوانندگان ممکن است به این موضوع علاقهمند باشند و مایل باشند از مطالب این کتاب آگاهی
یابند، مصاحبهای با ایشان ترتیب داده شده است .
ابتدا از ایشان خواسته شد که دربارۀ شیوۀ تحقیق و پژوهش و تدوین این کتاب و نتایجی که طبیعتاً از آن
حاصل خواهد شد گفتوگویی صمیمانه داشته باشیم. اولین سؤال از استاد، شیوۀ نقد شیخیه است.
استاد مجابي فرمودند : ” ابتدای سخن لازم است عرض کنم کاری که انجام شده برای چاپ کتاب نبوده.
همینطور که در خود کتاب توضیح داده شده در حدود سالهای ۱۳۷۰ به بعد بود که برخی از دوستان
مذهبی ما که مدتها با هم دوست بودیم، بهتدریج شیخی شدند. برای دیگر دوستان سؤال مهمی پیش آمد
که چه عاملی سبب شد افرادی تغییر روش و طریقه بدهند. البته کوششها بر این بود که ما را هم به سمت
خود بکشانند ولی دیدیم بهترین راه این است که اگر میخواهیم واقعاً با حقیقت مواجه شویم باید بدون
پیشداوری و یا تأثیرپذیری از افراد، خودمان شروع کنیم به مطالعه و تحقیق. ابتدا به جستوجوی
کتابهای مشایخ شیخیه پرداختیم و تعداد قابلملاحظهای از آنها را به دست آوردیم. البته آن زمان بیشتر
این کتابها چاپهای قدیمتر بود. یک تعداد تاریخ نشر و نام ناشر نداشت، بعضی داشت، مثلاً نوشته بود
چاپخانه سعادت کرمان، یا فقط تاریخ نگارش داشت.”
ایشان توضیح دادند : ” این کار چند سال ادامه پیدا کرد و درنهایت مقدار زیادی یادداشت، در حدود هزار
نکته، جلوی روی ما بود. ابتدا نمیشد مشخص کنیم که مطلب دقیقاً چیست و قضاوت دربارۀ آن نیاز به
بررسیهای بیشتری داشت.
مرحله بعدی کار این بود که اینها را باید طبقهبندی موضوعی میکردیم و مطالب مربوط به هر
موضوع را کنار هم میگذاشتیم و دستهبندی میکردیم. بعد از انجام این کار مواجه شدیم با نکات زیادی
که مغایرت داشت با آنچه ما از اعتقادات شیعه میدانستیم اما هنوز نتیجهگیری زود بود و باید پژوهش
ادامه مییافت. بدین جهت کار مقایسه عقاید جدید شیخیه را با روایات معصومین علیهمالسلام شروع
کردیم، زیرا شیخیه خود بهشدت تبلیغ میکند و اصرار دارد که تمام عقایدشان مطابق کتاب و سنت است.
برای نمونه، آقای حاج محمدکریم خان میگوید: «ببین که علم ما چگونه موافق کتاب خدا و سنت رسول
است و یک سر مو با آنها تخلف ندارد.» (ارشادالعوام، ج ۲، ص ۴۱۴ [چاپ جدید ۴۳۷]).”
جهت کسب توضیحات بیشتر و نتایج این مصاحبه به آدرس اینتر نتی زیر مراجعه فرمائید :
http://bahaimag.com/?p=2948