مقدمه
آنچه بهائیان در خصوص قبر علی محمد شیرازی ملقب به باب می گویند این است که قبر وی در شهر حیفای اسرائیل در کنار کوه کرمل می باشد که این محل را مقام اعلی نیز می گویند. اما با دقت نظر در مدارک بابیان و ازلیان متوجه می شویم این سخن بهائیان بی پایه و اساس می باشد.
نظر بیانی ها در مورد محل قبر باب
معتقدین به کتاب بیان (بیانی‌ها) محل دفن پیکر سید علی محمد باب و محمدعلی زنوزی که همراه باب اعدام شد، را در امامزاده معصوم نزدیک رباط کریم تهران می‌دانند و این مکان را یکی از اماکن زیارتی خویش می‌دانند. پروفسور ادوارد براون نیز در کتاب «یکسال در میان ایرانیان» چنین مینگارد:
« ولی سلیمان خان و چند نفر دیگر از بابیان که در تبریز نفوذی داشتند به وسیله نفوذ خود و به احتمال قوی بوسیله رشوه جنازه‌ها را از بیرون شهر برداشتند و کفنی سفید به آنها پیچیدند، و در صندوق نهادند و به تهران فرستادند. در تهران بر حسب دستور میرزا یحیی ملقب به صبح ازل (که اگرچه جوانی بیست ساله بود به جانشینی باب انتخاب گردید) جنازه‌ها را به امامزاده معصوم واقع در سر راه همدان، نزدیک رباط کریم انتقال دادند.» [1]
سند کاتب باب برای محل قبر
نام کاتب علی محمد شیرازی ملقب به باب، سید حسین کاتب بوده است . وی در نامه ای به هنگام ارسال جسد باب از تبریز به تهران خطاب به دوست خود حاج سلیمان خان اینگونه مینگارد:« از آن شجره انس التماسی که دارم این است که مادامی که در ارض بهاء تشریف دارند، هر وقت که لقا ء رب، شما را مرزوق شد ذکری از این عاکف زاویه بعد و حرمان بفرمایید و هر وقت آیاتی از سماء ازلیت نازل شد در جوف کتاب خود ارسال فرمایید و حامل را اسم الله الحاضر الصابر را حامل عرش الله الاعظم نموده فرستادم.» [2]
ارتباط نامه کاتب باب و جابجایی جسد به حیفای اسرائیل
این لوح به خط آقا سید حسین کاتب در سال ۱۲۶۸ ه . ق به هنگام فرستادن جسد نقطه اولی از تبریز به حاج سلیمان خان نوشته شده و واجد اهمیت فراوان تاریخی است و بیشتر لوح به زبان فارسی است.در این نامه مراد از ارض بهاء ( تهران) [3] می باشد و لقاء رب (صبح ازل ) و منظور از عرش الله الاعظم ( جسد نقطه اولی یا همان باب ) می‌باشد.بنابراین باید گفت که صبح ازل در زمان نگارش این نامه در تهران اقامت داشته است و در این نامه می‌گوید: «جسد نقطه اولی (عرش الله الاعظم) را توسط حامل به تهران فرستادم. پس گفتار کاتب باب در این نامه نشان از آن دارد که جسد باب به تهران منتقل شده نه آن که طعمه حیوانات شده باشد.»پایگاه رسمی بیان نیز در خصوص محل فعلی قبر باب اینگونه اعلام نموده است:«عرش نقطه اولی بر حسب وصیت خودشان به دستور صبح ازل در حرم امامزاده معصوم در تهران به خاک سپرده شد.
مورخین مسلمان به آن اعتقاد ندارند و مورخین بهائی متفق القولند که عرش نقطه اولی از آن محل به سرقت برده شده و به عکا برده شده. اهل بیان مکان اولیه را مد نظر دارند.» [4] بابیان و ازلیان در آثار خود به تحویل جسد باب به صبح ازل اشاره کرده و نوشته اند که بهاء الله از مکان دفن باب آگاه نبود. گرچه بهائیان نیز در رساله معارف امری شماره ۱۴ صفحه ۴ از سپرده شدن جسد باب به بهاء الله و دفن وی در امامزاده معصوم تهران یاد می کنند اما معتقدند در سال ۱۳۱۶ به دستور عبدالبها به عکا برده و پس از ۵۰ سال در حیفا به خاک سپردند. اما سوالی که در اینجا مطرح می شود اینست که چرا خاکسپاری وی پس از ۵۰ سال در حیفا انجام شده است؟
به نظر می رسد که اسناد ارائه شده توسط بابیان و ازلیان محکم تر و قوی تر باشد. چرا که طبق وصیت باب صبح ازل جانشین باب بوده و می بایست طبق دستور ایشان عمل می شد و نکته دیگر اینکه کاتب باب در نامه خود هیچ یادی از بها الله نمی‌کند.به هر حال بابیان همان مکان قدیم در امامزاده معصوم تهران را مقدس می دانند. به سبب تقدسی که این مکان نزد بابیان و بهائیان داشت برخی از بزرگان و قدمای این دو طایفه مثل عزیه خانم (خواهر بابی صبح ازل و بها الله) و در میان بزرگان بهائی نیز افرادی همچون ملا علی اکبر شهمیر زادی و میرزا نعیم سدهی را می توان نام برد که در آنجا دفن شده‌اند و این مکان نزد بابیان تقدسی خاص دارد. [5]
پرسش های کلیدی در مورد محل قبر باب
- 1- چرا هیچ عکسی از جسد باب در گودالهای بیرون تبریز ونیز تابوت ارسالی به تهران و همچنین محل و مقبره وی در امامزاده معصوم وجود ندارد
- 2- چرا بهائیان زمان عبدالبها هیچ عکسی از تابوت منتقل شده از تبریز و بقایای جسد پیدا شده باب منتشر نمیکنند.
- 3- چرا هیچ عکسی از قبر باب در زیر گنبد طلایی صدها میلیون دلاری باب در حیفا در اسرائیل ( در دامنه کوه کرمل ) منتشر نمی کنند .
منابع
- 1- Browne, Edward G.،یک سال در میان ایرانیان. ایران: کانون معرفت، ۱۸۸۸.
- 2- قسمت های 79 گانه از الواح نقطه اولی و آقا سید حسین کاتب، ص ۳۸
- 3- باب تهران را ارض بهاء نامیده بود (اسدالله فاضل مازندرانی، اسرار الآثار خصوصی، ص۲۷۱ و۲۷۲)
- 4- سایت www.bayanic.com پایگاه رسمی بیان
- 5- باب کیست و سخن او چیست؟ نوشته نور الدین چهاردهی ص۱۰۲، تاریخ صدر الصدور نوشته نصرالله رستگار ص ۴۱۷ و ۴۱۸
پاورقی:
برای مطالعه بیشتر به متن انگلیسی مقاله مراجعه کنید.
مرجع: